Entüisyonizm « Felsefi Görüşler

Bu düşünüşün en önde gelen temsilcisi Fransız düşünür Henri Bergson'dur
(1859-1941). Bergson'a göre yaşam, sürekli değişim gösteren bir
süreçtir. Zaman da yaşamla birlikte değişim gösterir. Yaşamın bu
değişimi yaratıcı bir atılımdır.

Yaratıcı atılım (Hayat
hamlesi), bütün canlı varlıklardaki iç kuvvettir. Bu kuvvet,
yaratıcılık özelliğiyle sürekli yeni türler ve yeni cinsler meydana
getirir. Yaratıcı atılım, her canlıya sıçramalı hayat veren tanrısal
güçtür. Tanrı, bitip tükenmeyen bir hayattır, sonsuz eylem ve
özgürlüktür.

Zekâ, sürekli yaşam değişimini kavrayamaz. Zekâ,
duruk ve eylemsiz maddeyi kavrayıp bilebilir. Sezgi, kavradığı madde
bilgisinden ve pozitif bilimlerin sağladığı bilgiden farklı bir
bilgidir. İnsan böyle bir bilgiye, varlığın iç gelişimini, iç
dinamiğini sağlayarak ulaşabilir.

Bergson'un sezgici görüşü,
Ortaçağ'da İslam düşünürü Gazali tarafından da benzer biçimde dile
getirilmiştir. Gazali'ye göre insan, "Kalp Gözü" ile her şeyi
bilebilir. Bu ise ancak içsel temizlenme ve arınmayla mümkün olabilir.