Nâzım HİKMET

Soyadı Ran'dır. 20 Kasım 1901 tarihinde Selanik'te doğdu; ancak ailesi 15 Ocak 1902 olarak kaydetmiş ve kendisi de bu durumu benimsemiştir. 3 Haziran 1963 tarihinde Moskova'da öldü. İstanbul'da Heybeliada Bahriye Mektebi'ni bitirdi, ancak sağlık sorunları nedeniyle subaylık serüveni sona erdi. Kurtuluş Savaşı'na katılmak amacıyla Anadolu'ya geçti (1921). Anadolu'da Kurtuluş Savaşı için verilen her görevi yerine getirdi. Oradan Rusya'ya gitti. Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi'nde (KUTV) yüksek öğrenimini tamamladı. 1924 yılında gizlice Türkiye'ye döndü. Gazetelerde, dergilerde, film stüdyolarında çalıştı. Şiirleri nedeniyle birkaç kez kovuşturmaya uğradı. 1938 yılında orduyu ayaklanmaya kışkırtmaya çalıştığı gerekçesiyle kanıtsız, yasaya ve hukuka aykırı olarak 28 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa Cezaevlerinde 12 yılı aşkın kaldı. 1950 yılında bir af yasasıyla salıverildi. Ancak sürekli izlendiği ve çürüğe ayrıldığı halde 48 yaşında yeniden askerlik yapmaya çağrılması ile öldürüleceği yolundaki duyumlar üzerine yurtdışına kaçtı. 25 Temmuz 1951 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından Türk vatandaşlığından çıkarılmasına karar verildi. Yurtdışında sürekli olarak Bulgaristan, Rusya, Polonya'da yaşadı; birçok uluslararası kongreye katılarak çeşitli ülkelere yolculuklar yaptı.1963 yılında geçirdiği bir kalp krizi sonunda öldü, Moskova'da Novo-Deviçeye Mezarlığına gömüldü.
Güneşi İçenlerin Türküsü (1928)
835 Satır (1929)
Jokond ile Si-Ya-U (1929)
Varan 3 (1930)
1+1=1 (1930)
Sesini Kaybeden Şehir (1931)
Benerci Kendini Niçin Öldürdü (1932)
Gece Gelen Telgraf (1932)
Taranta Babu'ya Mektuplar (1935)
Portreler (1935)
Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı (1936)
Saat 21-22 Şiirleri (1965)
Kurtuluş Savaşı Destanı (1965)
(Kuvâyi Milliye adıyla 1968)

Dört Hapishaneden (1966)
Rubailer (1966)
Yeni Şiirleri (1966)
Memleketimden İnsan Manzaraları (1966-67)
(Kitabın üçüncü cildi, 1965 yılında "Şu 1941 Yılında" adıyla yayımlanmıştır)

İlk Şiirleri (1969)
Son Şiirleri (1970)
Nâzım Hikmet ve Seçme Şiirleri (1975, hazırlayan: Asım Bezirci)
Tüm Eserleri (1975-1980, Cem Yayınevi, 8 kitap, bütün şiirler)
Nâzım Hikmet'in Bilinmeyen İki Şiir Defteri (1980, hazırlayan: Kemal Sülker)
Nâzım Hikmet Toplu Yapıtları (26 Kitap, Adam Yayınları, 1988-1992)

ŞİİRLERİ

21 1 924
Açlık Ordusu Yürüyor
Asya-Afrika Yazarlarına
Aşı
Ben Senden Önce Ölmek İsterim
Benerci Kendini Niçin Öldürdü?
Benim Oğlan Fotoğraflarda Büyüyor
Berkley
Beş Satırla
Beyazıt Meydanındaki Ölü
Bir Acayip Duygu
Bir Ayrılış Hikayesi
Bir Cezaevinde Tecritteki Adamın Mektupları
Bir Gemici Türküsü
Bir Hazin Hürriyet
Bir Kız Vardı Japonya'da
Bir Küvet Hikayesi
Bu Vatana Nasıl Kıydılar
Bulutlar Adam Öldürmesin
Büyük İnsanlık
Cevap Dört Numara
Ceviz Ağacı
Çankırı Hapisanesinden Mektuplar
Çarlık Rusyasının Ölümü
Çınarı Yıkmak İçin Baltayı Köküne Vururlar
Çocuklar Ölebilir Yarın
Çocuklarımıza Nasihat
Davet
Doğum
Dört Hapisaneden (İstanbul, Ankara, Çankırı, Bursa)
Dörtlük
Dünyanın En Tuhaf Mahluku
Dünyayı Verelim Çocuklara
Fakir Bir Şimal Kilisesinde Şeytan ile Rahibin Macerası
Gazete Fotoğrafları Üstüne
Gece Gelen Telgraf
Gelmiş Dünyanın Dört Bir Ucundan
Gerileyen Türkiye Yahut Adnan Menderes'e Öğütler
Giden
Giderayak
Gömlek Pantolon Kasket ve Fötre Dair
Gövdemdeki Kurt
Gözlerin
Güneşi İçenlerin Türküsü
Güneşin Sofrasında
Güz
Haber
Hasret
Hasret
Herkes Gibi
Hiçbir Ağaç Böyle Harikulade Bir Yemiş Vermemiştir
Hiciv Vadisinde Bir Tecrübei Kalemiye
Hoşgeldin
Hürriyet Kavgası
İstanbul'da, Tevkifane Avlusunda
İyimser Adam
İyimserlik
Japon Balıkçısı
Kadınlarımızın Yüzleri
Kalbim
Kanter İçinde
Karlı Kayın Ormanında
Kemal Tahir'e Mektup
Kerem Gibi
Kırkıncı Yılımız
Kışlık Saray
Kız Çocuğu
Kore'de Ölen Bir Yedek Subayımızın Menderes'e Söyledikleri
Kuvâyi Milliye
Lodos
Mavi Gözlü Dev, Minnacık Kadın ve Hanımelleri
Mavi Liman
Memleketimden İnsan Manzaraları
Memleketimden İnsan Manzaraları'ndan
Merhaba Çocuklar
Mor Menekşe, Aç Dostlar ve Altın Gözlü Çocuk
Mukaddes Karın
Münevver'in Doğum Günü
Nerden Gelip Nereye Gidiyoruz?
Neyi Bildirir Sayılar
Nikbinlik
Niyazalant Sömürgesi
Orkestra
Otobiyografi
Ölçü
Ölüme Dair
Orada Tanıdıklarım I
Orada Tanıdıklarım II
Piraye İçin Yazılmış : Saat 21-22 Şiirleri
Portatif Karyola
Postacı
Radyoaktiviteli Yağmurlar Üstüne
Rubailer
Salkımsöğüt
Saman Sarısı
Sen
Ses
Sesler Geliyor
Silahsız İnsanlar
Şair
Şarkılarımız
Şehitler
Şeyh Bedrettin Destanı
Tahirle Zühre Meselesi
Taranta - Babu'ya Mektuplar
Teftiş
Trafik Memurları
Türkiye İşçi Sınıfına Selam
Üç Selvi
Vasiyet
Vatan Haini
Veda
Yarıda Kalan Bir Bahar Yazısı
Yaşamaya Dair
Yine İyimserlik Üstüne
Yine Memleketim Üstüne Söylenmiştir
Yine Ölüme Dair
Yine Yağmur Üstüne
Yirminci Asra Dair
Yolculuk
Yürümek
Zafere Dair


İSİMSİZ ŞİİRLER


ŞİİR ÇEVİRİLERİ

Kleopatra Ve Âşıkları - Aleksandr Sergeyeviç PUŞKİN

NÂZIM HİKMET IN ENGLISH

On Living - Translated by Randy Blasing & Mutlu Konuk
The Blue-eyed Giant, The Miniature Woman And The Honeysuckle - Translated by Randy Blasing & Mutlu Konuk
The Japanese Fisherman - Translated by Richard McKane
The Walnut Tree - Translated by Gün GENCER
Things I Didn't Know I Loved - Translated by Randy Blasing & Mutlu Konuk
Today İs Sunday - Translated by Randy Blasing & Mutlu Konuk
KENDİ SESİNDEN ŞİİRLERİ

01. Salkım Söğüt
02. Nikbinlik
03. Haber
04. Angina Pektoris
05. Yirminci Asra Dair
06. Kız Çocuğu
07. Japon Balıkçısı
08. Akkaranfil
09. Stransium 90
10. Dünya, Dostlarım ve Toprak
11. Kerem Gibi
12. İstanbul'dan Mektup
13. Türk Köylüsü
14. Büyük Taarruz 1
15. Büyük Taarruz 2
16. Büyük Taarruz 3
17. Ceviz Ağacı
18. Bahri Hazer
19. Güz
20. Münevverin Doğum Günü
21. Yaşama Dair 1
22. Sen
23. Uyanış
24. Akşam Gezintisi
25. Gecenin Saat Biri
26. Doğum
27. Memet
28. Memleketim
29. Vapur
30. Bor Oteli
31. Sofra
32. Salatalık
33. Dörtlük
34. Yine Yağmur Üzerine
35. Umut
36. Ruhun
37. Kar Kesti Yolu
38. Merih'e Giden Cosmos
39. Mavi Liman
40. Kıyıdaki İhtiyar
41. Masalların Masalı
42. Büyük İnsanlık
43. Giderayak
44. Hasret
45. Türkü
46. Yaşama Dair 2

BESTELENEN ŞİİRLERİ

Asker Kaçakları, Grup Yorum - Asker Kaçakları
Ceviz Ağacı, Cem Karaca - Ceviz Ağacı
Güneşi İçenlerin Türküsü, Grup Baran - Güneşi İçenlerin Türküsü
Salkımsöğüt, Grup Baran - Salkımsöğüt
Şeyh Bedrettin Destanı, Ahmet Kaya - Şeyh Bedrettin
Vapur, Zülfü Livaneli, Bir Vapur Geçer
Veda, Grup Yorum - Veda

NÂZIM İÇİN ŞİİRLER

Ante POPOVSKİ - Diyalog
Nâzım'ın Yüreği - Yevgeni YEVTUŞENKO

NÂZIM HİKMET HAKKINDA

Nâzım Hikmet İçin - Louis ARAGON